Autor: Pavol BHP

Nasi specjaliści posiadają stosowne kwalifikacje określone przepisami pozwalające na obsługę podmiotów gospodarczych jako służby zewnętrzne w zakresie bhp, ppoż oraz w zakresie udzielania instruktażu z pierwszej pomocy przedmedycznej.

Czy szkolenia bhp są obowiązkowe?

Tak. Każdy pracownik musi w dniu zatrudnienia przejść szkolenie BHP.

Pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 2373 § 1 Kodeksu pracy).

Jakie są rodzaje szkoleń?

Szkolenie wstępne – zorganizowane przed dopuszczeniem pracownika do pracy składające się z dwóch części:

  • części ogólnej, zwanej instruktażem ogólnym,
  • części przeprowadzaną na stanowisku pracy, zwanej instruktażem stanowiskowym.

Szkolenie okresowe – powtarzane w czasie trwania zatrudnienia.

Kiedy i jak często organizować szkolenia BHP?

Szkolenie wstępnew dniu zatrudnienia, przed dopuszczeniem pracownika do wykonywania pracy


Pierwsze szkolenie okresowedo 6 miesięcy osoby kierujące pracownikami do 12 miesięcy pracownicy służby bhp, pracownicy inżynieryjno-techniczni, pracownicy administracyjno-biurowi, pracownicy na stanowiskach robotniczych


Kolejne szkolenia okresowenie rzadziej niż raz na 6 lat – pracownicy administracyjno-biurowi zatrudnieni u pracodawcy zakwalifikowanego do grupy zawodowej, dla której określono wyższą niż trzecią kategorię ryzyka nie rzadziej niż raz na 5 lat – pracodawcy oraz osoby kierujące pracownikami, pracownicy służby bhp, pracownicy inżynieryjno-techniczni nie rzadziej niż raz na 3 lata – pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych nie rzadziej niż raz w roku – pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników

Na czym polega szkolenie bhp?

Szkolenie wstępne składa się z dwóch części: instruktażu ogólnego oraz stanowiskowego. Podczas instruktażu ogólnego pracownik zostaje zapoznany z przepisami i zasadami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w firmie oraz zawartymi w kodeksie pacy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Instruktaż stanowiskowy polega na zapoznaniu pracownika z wszelkimi zagrożeniami środowiska pracy, sposobami ochrony przed nimi oraz czynnikami stanowiącymi ryzyko zawodowe. Obejmuje również część praktyczną, tj.

  • pokaz i objaśnienie przez całego procesu pracy, który ma być realizowany przez pracownika (w tym obsługiwanego sprzętu)
  • próbne wykonanie czynności przez pracownika
  • samodzielną pracę pod okiem instruktora.

Szkolenie okresowe to nic innego jak odświeżenie i ugruntowanie wiedzy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapoznanie uczestników z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie.

Postępowanie wypadkowe w 10 krokach

Krok 1. Zgłoszenie wypadku – pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku przełożonego. Uwaga! Każdy pracownik powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników.

Krok 2. Udzielenie pomocy poszkodowanemu (zatamowanie krwawienia, ułożenie w bezpiecznej pozycji, wezwanie służb ratunkowych) oraz podjęcie działań eliminujących lub ograniczających zagrożenie (odcięcie zasilania, wyłączenie maszyny, użycie gaśnicy).

Krok 3. Zabezpieczenie miejsca wypadku – do czasu ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku – przed dostępem osób niepowołanych i możliwością uruchomienia bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane. Wykluczyć możliwość dokonywania zmiany położenia maszyny i innych urządzeń, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności.

Krok 4. Zawiadomienie o wypadku właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora jeżeli był to wypadek przy pracy:

  • ze skutkiem śmiertelnym (w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku),
  • z ciężkimi obrażeniami ciała (takimi jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała)
  • wypadek zbiorowy (taki, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby).

Powiadomienia PIP można dokonać telefonicznie.

Krok 5. Powołanie przez pracodawcę zespołu powypadkowego w skład, którego wchodzą: przedstawiciel służby bhp oraz społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia okresowego BHP. Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku, zespół powypadkowy przystępuje do ustalenia okoliczności i przyczyny wypadku. Zespół powypadkowy ma za zadanie w szczególności:

  • dokonać oględzin miejsca wypadku,
  • wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli jego stan zdrowia na to pozwala,
  • zebrać informacje od świadków,
  • zasięgnąć opinii lekarza (niezbędne jest stwierdzenie urazu u poszkodowanego przez lekarza),
  • dokonać kwalifikacji wypadku zgodnie z art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (ustalenie, czy zdarzenie ma cechy wypadku przy pracy, wypadku traktowanego na równi z wypadkiem przy pracy, czy innego wypadku przy pracy będącego następstwem nagłego zdarzenia wywołanego przyczyną zewnętrzną̨ powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego),
  • określić środki profilaktyczne oraz wnioski prewencyjne, by nie dopuścić do podobnych zdarzeń wypadkowych w przyszłości.

Krok 6. Sporządzenie „protokołu powypadkowego” według wzoru określonego w Załączniku do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy w terminie 14 dni, w niezbędnej liczbie egzemplarzy (zazwyczaj 3 egz.).

Ważne! Stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo, że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego twierdzenia.

Krok. 7. Przedstawienie protokołu poszkodowanemu (lub rodzinie poszkodowanego w przypadku śmierci) oraz pouczenie go o prawie do zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole.

Krok 8. Zatwierdzenie protokołu przez pracodawcę w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia. Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku, a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego oraz uwagi i zastrzeżenia.

Pracodawca ma prawo zwrotu niezatwierdzonego protokołu, w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy, jeśli do treści protokołu poszkodowany lub jego rodzina wnieśli uwagi lub protokół nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu. Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień sporządza nowy protokół powypadkowy w terminie 5 dni, do którego dołącza niezatwierdzony (poprzedni) protokół.

Krok 9. Doręczenie protokołu – pracodawca niezwłocznie po zatwierdzeniu protokołu doręcza go poszkodowanemu, a w razie wypadku śmiertelnego – członkom rodziny zmarłego. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca doręcza właściwemu inspektorowi pracy.

Krok 10. Wprowadzenie wypadku do rejestru wypadków przy pracy na podstawie protokołu powypadkowego oraz sporządzenie statystycznej karty wypadku (część I w terminie 14 dni roboczych od dnia zatwierdzenia protokołu powypadkowego, część II, uzupełniającą, w terminie 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu powypadkowego).

Co to jest zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy?

Bezpieczeństwo i higiena pracy polega na rozsądnym zarządzaniu ryzykiem w celu ochrony pracowników i firmy. Dobre zarządzanie zdrowiem i bezpieczeństwem charakteryzuje się silnym przywództwem, w które zaangażowani są menedżerowie, pracownicy, dostawcy, wykonawcy i klienci. W kontekście globalnym bezpieczeństwo i higiena pracy są także istotnym elementem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Dlaczego jest to ważne?

  • Z moralnego punktu widzenia słuszne jest zapewnienie pracownikom bezpiecznego i zdrowego powrotu do domu na koniec każdego dnia pracy.
  • Chroniąc swoich pracowników, ograniczasz ich nieobecności, dzięki czemu Twoje miejsce pracy jest bardziej wydajne i produktywne.
  • Badania wykazują, że pracownicy są bardziej wydajni w miejscach pracy, które dbają o zdrowie i bezpieczeństwo.
  • Ograniczenie przestojów spowodowanych chorobami i wypadkami oznacza mniejsze zakłócenia w pracy – i pozwala zaoszczędzić pieniądze.
  • W niektórych krajach przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy mają charakter prawa karnego i pracownicy są prawnie zobowiązani do ich przestrzegania. Naruszenie przepisów może skutkować oskarżeniem, grzywnami, a nawet pozbawieniem wolności członków kadry kierowniczej wyższego szczebla.
  • Aby przyciągnąć inwestorów i partnerów, należy wykazać się zaangażowaniem w zrównoważony rozwój i społeczną odpowiedzialność biznesu, co obejmuje także sposób ochrony pracowników.
  • Klienci coraz częściej chcą kupować produkty i usługi, które są wytwarzane w sposób etyczny – należy więc zastanowić się nad praktykami pracy w całym łańcuchu dostaw i współpracować wyłącznie z etycznymi dostawcami, którzy chronią swoich pracowników.
  • Dobre wyniki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy są źródłem przewagi konkurencyjnej: budują zaufanie do reputacji i marki firmy, natomiast słabe wyniki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy mają bezpośredni wpływ na rentowność i mogą powodować straty w handlu, a nawet zamknięcie firmy.
  • Dobre warunki bezpieczeństwa i higieny pracy zapewniają długoterminowe korzyści dla Ciebie, Twojej firmy i całej społeczności.

Stan epidemii został zniesiony – co dalej ze szkoleniami i badaniami lekarskimi?

W okresie od dnia 16 maja 2022 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzony został – w miejsce stanu epidemii – stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

Pomimo zmiany stanu epidemii COVID-19 na stan zagrożenia epidemicznego pracodawca wciąż nie będzie zobligowany do organizowania pracownikom szkoleń okresowych i kierowania ich na badania profilaktyczne.

Zgodnie bowiem z art. 12a ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych także w okresie stanu zagrożenia epidemicznego:

  1. zawieszony jest obowiązek wykonywania badań okresowych,
  2. nie obowiązuje zakaz dopuszczenia pracownika do pracy bez aktualnego badania okresowego.

Natomiast obowiązujący nadal art. 12e ust. 2 w/w ustawy brzmi:

W przypadku gdy termin przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub bezpieczeństwa i higieny służby przypada w:

1) okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub

2) w okresie 30dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego,

w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii –termin ten wydłuża się do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii.

Jak widać obowiązek uzupełnienia okresowych badań lekarskich oraz szkoleń powstanie dopiero po całkowitym odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii:

– w okresie nie dłuższym niż 180 dni w przypadku badań okresowych

– w okresie nie dłuższym niż 60 dni w przypadku szkoleń okresowych.